स्याङजा । पशुपति लगायत विभन्न शक्ति पिठहरुमा नवग्रहको प्रतिमा मात्रै राखेर पुजा गरिने गरिएकोमा विश्वको दोस्रो र नेपालकै पहिलो नवग्रहको मन्दिर स्याङजाको अर्जुनचौपारी गाउँपालिका वडा नं १ स्थित जलबाराह धार्मिक वन परिसरमा निर्माण भएको छ । उक्त मन्दिर प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम, प्रदेश सरकार र गाउँपालिकाको लागतमा साझेदारीमा निर्माण भएको हो । प्रदेश सरकारको ४० लाख, गाउँपालिकाको १४ लाख र प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमबाट ज्याला ४ लाख १९ हजारबाट यो मन्दिरको निर्माण भएको हो ।
षट्कोण शिवालय सहितको नवग्रह मन्दिरमा विभिन्न धार्मिक एवं ज्योतिषय महत्व सहितका यन्त्र र मण्डलहरुको निर्माण समेत गरिएको छ । नवग्रह पुजा हिन्दु धर्मका लागि अत्यन्त महत्वपूर्ण रहेको छ तर यिनको विषेश पुजा अर्चना गर्नका लागि नेपालमा कुनै पनि धार्मिक पिठ नभएको परिप्रेक्ष्मा भक्तजनकहरुको आवश्यकता र सन्त माहत्माहरुको सल्लाह बमोजिम यस मन्दिरको निर्माण गरिएको हो ।
नवग्रहको मन्दिरमा नौवटा भुजा सहितको पिल्लरमा १३ फिटको उचाइमा नवग्रहका नौ वटै मूर्ति रहेका छन भने त्यसमाथि १४ फिटको उचाइमा रहने पिल्लरमा चतुर्भुज आकारको सूर्यतर्फ फर्केको ग्रहको प्रतिमा रहेको छ । यसमा मन्दिरमा ९ वटा सर्कलहरु रहेका छन । ती सर्कलहरुको परिक्रमा गरी अन्तिमा ९ वटा गह्रको पुजा गर्दै सानो सुरुङ मार्ग हुदै बाहिर निस्कन सकिने गरी बनाईएको छ । नेपालकै पहिलो नवग्रह मन्दिरको अनुष्ठान यहि फाल्गुण ६ देखी १४ सम्म गरिने भएको छ ।
हरेक वर्ष गणेश चतुर्थीको दिनमा मात्र सौर्यमण्डालीय ग्रहको रुपमा रहेको प्रतिमाको दर्शन गर्न पाइनेछ भने प्रत्येक साताको शनिबारमात्र यो मन्दिरमा दर्शन तथा नवग्रहको विधिवत पूजाका लागि ढोका खुल्ला गरिनेछ । मन्दिरको डिजाईन पौराणिक र परम्पारगत रुपमा गरिएको छ । परिक्रमा दियो आकारको पूर्व तर्फ फर्केको हुनेछ भने अन्तिम सर्कलको दियो पश्चिम तर्फ फर्केको छ । यस मन्दिरमा रहने हरेक बस्तुहरुको परिकल्पना विज्ञान र बास्तुशास्त्रसँग जोडेर गरिएको छ ।
मन्दिर निर्माणमा प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रम अन्तर्गत ८ जना सूचिकृत बेरोजगार ब्यक्तिहरुले सुरुवात देखि नै निरन्तर रुपमा काम गरिरहेको रोजगार संयोजक गिता अर्याल बताउनु भएको छ । नवग्रहको मुख्य मन्दिरको निर्माण देखि लिएर मन्दिर वरिपरि दुबो लागाउने बोटविरुवा सार्नेसम्मका सम्पूर्ण कामहरु र नवग्रह मन्दिरबाट तलपट्टि देखिने ॐ निर्माण र गडेयौली खोलामा दुबो लगाउने काम पनि तिनै सूचिकृत बेरोजगार ब्यक्तिहरुले नै गरेको रोजगार संयोजकले बताए ।प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमबाट न्यूनतम १०० दिन र स्थानीय तहबाट समेत गरी आर्थिक वर्षको सुरुवात देखि नै निरन्तर काम पउँदा अन्यत्र काम खोज्न नपरी आम्दानीको मुख्य स्रोत सुनिश्चित भएको समेत काम गर्ने बेरोजगार व्यक्तिहरुले बताएका छन । नेपालकै सांस्कृतिक र धार्मिक सम्पदा र अर्जुनचौपारीका गौरबका आयोजनाको रुपमा रहेको नवग्रह मन्दिर निर्माणमा प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमबाट रोजगारी पाउँदा आफुलाई समेत अत्यन्त खुशी लागेको र भविश्यमा आफ्ना सन्ततिहरुलाई यसको कथा सुनाउने भन्दै खटिएको श्रमिकहरुले खुशी समेत ब्यक्त गरेका छन् ।
सिमित स्रोत साधन र अपर्याप्त बजेटका कारण स्थानीय तहमा जनाताको ईच्छा र आकंक्षा अनुसारको विकास निर्माणका कार्यहरु अगाडी बाढाउन कठिन रहेको छ । संघीय सरकारबाट सशर्त रुपमा प्रप्त हुने प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमको बजेटलाई ज्यालाको रुपमा प्रयोग गरी गाउँपालिकले नेपालकै पहिलो र गौरवको आयोजनमा साझेदारी गरी नवग्रहको मन्दिर निर्माण गरेको काम उदाहरणीय बनेको छ । बजेटको परिचालन र प्रयोग सहि ठाउँमा भए मात्र स्थानीय तहले मुहार फेर्नेछ ।
-1739788603.png)
