रौतहट । सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले स्थानीय सरकार संचालन ऐन, २०७४ को दफा ८० को प्रयोजनको लागि स्थानीय तहको संस्थागत क्षमता स्वमूल्याङ्कन कार्यविधि,२०७७ जारी गरेको छ । उक्त कार्यविधिले समग्र रुपमा स्थानीय तहहरूको तुलनात्मक अध्ययन गर्ने कार्य गर्दछ ।
स्थानीय तहको संस्थागत क्षमता स्वमूल्याङ्कनबाट शासकीय प्रबन्ध, सङ्गठन तथा प्रशासन, वार्षिक बजेट तथा योजना व्यवस्थापन, वित्तीय एवम् आर्थिक व्यवस्थापन, सेवा प्रवाह, न्यायिक कार्य सम्पादन, भौतिक पूर्वाधार, सामाजिक समावेशीकरण, वातावरण संरक्षण तथा विपद् व्यवस्थापन, सहकार्य र समन्वय गरी १० वटा बिषय क्षेत्रहरु तय गरिएको छ र ती विषयगत क्षेत्रमा जम्मा १०० वटा सूचकहरू रहेका छन् । ती सूचकहरूलाई हरेक विषय क्षेत्रमा समग्र अवस्था, प्रक्रियागत अवस्था र परिमाणात्मक अवस्था गरी तीन तहमा व्यवस्थित गरिएको छ ।
प्रत्येक विषयगत क्षेत्रका लागि निश्चित अंकभार तोकिएको छ । सेवा प्रवाह क्षेत्रलाई सबैभन्दा बढी १६ अंक र सहकार्य तथा समन्वय क्षेत्रलाई सबैभन्दा कम ६ अंक निर्धारण गरिएको छ । यसैगरी अन्य विषयगत क्षेत्रहरू क्रमशः संगठन तथा प्रशासनलाई ९ अंक, शासकीय प्रबन्धलाई ८ अंक, वार्षिक बजेट तथा योजनालाई ११ अंक, वित्तीय तथा आर्थिक व्यवस्थापनलाई ११ अंक, न्यायिक कार्यसम्पादनलाई ७ अंक, भौतिक पूर्वाधारलाई १३ अंक, सामाजिक समावेशीकरणलाई १० अंक र वातावरण तथा विपद् व्यवस्थापनलाई ९ अंक गरी जम्मा १०० अंकभार रहेको छ ।
प्रत्येक विषयगत क्षेत्रका सूचकहरुलाई समग्र अवस्थामा २१ अंक, प्रक्रियागत अवस्थामा ३४ अंक र परिमाणात्मक अवस्थामा ४५ अंक निर्धारण गरिएको छ । स्थानीय तहको सबल र दुर्बल पक्षहरुको विश्लेषण गर्ने प्रयोजनका लागि स्थानीय तह संस्थागत क्षमता स्वमूल्याङ्कन कार्यविधि, २०७७ अनुसार स्वमूल्याङ्कनको नतिजालाई पौष मसान्तसम्म कार्यपालिकाबाट स्वीकृत गरी वेबसाइट र सूचनापाटी मार्फत सार्वजनिक गर्नुपर्ने व्यवस्था रहेको छ ।
रौतहटका स्थानीय तहहरु मध्ये १५ वटा स्थानीय तहहरुले मात्र आ.व. २०८०/८१ को संस्थागत क्षमता स्वमूल्यांकनको नतिजा सार्वजनिक गरेका छन् । संस्थागत क्षमता स्वमूल्यांकनमा गौर नगरपालिकाले ९४.५ अंक, गरुडा नगरपालिकाले ९२.५ अंक, चन्द्रपुर नगरपालिकाले ८८.० अंक, राजपुर नगरपालिकाले ८७.५ अंक, दुर्गा भगवती गाउँपालिकाले ८३.२५ अंक, देवाही गोनाही नगरपालिकाले ८१.७५ अंक, राजदेवी नगरपालिकाले ८०.५ अंक, बौधीमाई नगरपालिकाले ७२.५ अंक, परोहा नगरपालिकाले ७२.२५ अंक, गुजरा नगरपालिकाले ७२.० अंक, ईशनाथ नगरपालिकाले ६९.२५ अंक, वृन्दावन नगरपालिकाले ६८.२५ अंक, माधव नारायण नगरपालिकाले ६६.७५ अंक, मौलापुर नगरपालिकाले ६६.० अंक, फतुवा बिजयपुर नगरपालिकाले ४६.७५ अंक प्राप्त गरेका छन् । बाँकी तीन वटा स्थानीय तहहरु गढीमाई नगरपालिका, कटहरिया नगरपालिका र यमुनामाई गाउँपालिकाले आ.व. २०८०/८१ को संस्थागत क्षमता स्वमूल्यांकनको नतिजा सार्वजनिक नगरेको लिजा पोर्टलमा देखिएको छ । रौतहटमा १८ वटा स्थानीय तहहरु रहेका छन् ।
स्थानीय तहको सबल र दुर्बल पक्षहरुको विश्लेषण गर्ने प्रयोजनका लागि स्थानीय तह संस्थागत क्षमता स्वमूल्याङ्कन कार्यविधि, २०७७ अनुसार स्वमूल्याङ्कनको नतिजा कार्यपालिकामा छलफल र अनुमोदन गरी वेबसाइट र सुचनापाटी मार्फत प्रत्येक आर्थिक वर्षको पुस मसान्तसम्म सार्वजनिक गर्नुपर्ने नीतिगत व्यवस्था रहेको छ ।
-1739788603.png)
